Παρασκευή 8 Δεκεμβρίου 2023

"Αυτό είναι το ελληνικό θάμα"

 Έγραψε ο Νίκος Καζαντζάκης μετά την επίσκεψή του στο Βρετανικό Μουσείο:

«Και πήγα στη μεγάλη αίθουσα με τα ελληνικά μάρμαρα. Χαρά ειδωλολατρική, γυμνά ηλιοψημένα κορμιά, άνεμος ανοιξιάτικος φυσάει, γέλασε επιτέλους το ψακωμένο χείλι της μοίρας.

Στέκουμαι μπροστά από τ' ανάγλυφα του Παρθενώνα και νιώθω πως το μεγάλο μυστικό της τελειότητας στη ζωή και στην τέχνη λέγεται: ισορρόπηση.
Η σάρκα εδώ, στην ελληνική τέχνη, δεν βάρυνε για ν' αποχτήσει δύναμη, μήτε έγινε ανάλαφρη για ν' αποχτήσει χάρη.
Κατόρθωσε ν' αλαφρώσει την ύλη χωρίς να της αφαιρέσει την δύναμη∙ να την αλαφρώσει ακριβώς ίσια με το σημείο που αρχίζει η χάρη. Λίγο πιο δώθε να σταματούσε θα γίνουνταν δυνατή μα δυσκίνητη∙ λίγο πιο πέρα να πήγαινε θα καταντούσε χαριτωμένη κι αδύνατη. 
Βρήκε και στάθηκε στο εξαίσιο, αόρατο στο γυμνό μάτι, σύνορο της τέλειας ισορροπίας.

Αυτό είναι το ελληνικό θάμα».